Stres u zwierząt. Jak się objawia i jak sobie z nim radzić?
Stres i stan lękowe to nie tylko domena ludzi, ale może także dopaść naszych czworonożnych podopiecznych. Mówi się, że strach ma wielkie oczy. Stres u zwierząt zazwyczaj jest wywołany czynnikami zewnętrznymi i to właśnie niestety najczęściej ludzie są za niego odpowiedzialni. Jak więc mu zapobiec lub chociażby minimalizować sytuacje stresowe? Jak może się to objawiać u naszych czworonogów oraz jak im pomóc w tym trudnym czasie?
Czynniki stresu u zwierząt
Źródłem stresu u zwierząt mogą być dwa czynniki. Pierwszym z nich, dużo częściej obserwowanym wśród czworonogów są sytuacje stresowe w życiu codziennym. Oznacza to, że następuje jakieś zdarzenie, które wywołuje stres u zwierzaka. Do takich sytuacji można zaliczyć przeprowadzkę, kiedy to pupil musi poznać teren i zaaklimatyzować się w nowym miejscu. Z tym najczęściej będą miały problem zwierzęta terytorialne jak np. koty. Warto pamiętać, aby przy przeprowadzce zabrać posłanie, drapak i inne rzeczy osobiste zwierzaka nawet jeżeli są już w kiepskim stanie i nie pasują do nowego lokum. Stare rzeczy w nowym miejscu dają poczucie bezpieczeństwa i staną się na początku oazą. Kolejną sytuacją może być wyjazd na wakacje. Mówimy tu o pozostawieniu pupila pod opieką innych, w hotelu dla zwierząt, ale również w niektórych sytuacjach o zmianie otoczenia i zabraniu czworonoga ze sobą. Dobrze, abyśmy przed planowanym wyjazdem zaznajomili zwierzę z osobą pod opieką, której zostanie. Zmniejszy to ryzyko stresu w momencie wyjazdu.
Pojawienie się nowego członka rodziny również może wpłynąć na obecnego domownika niezależnie czy będzie to dziecko czy kolejny pupil. Pamiętajmy, że przed przyjściem do domu maluszka, w którym do tej pory nie było dziecka warto przygotować pupila na nową sytuację. Powinno się mu pokazać pokój dziecka, pozwolić go obwąchać, a nawet puszczać płacz dziecka dając mu szansę na oswojenie się z tym dźwiękiem. W przypadku kotów pozwolić na obejście i przygotowanie sobie drogi ewentualnej ucieczki. Dodatkowo dobrze jest, aby bezpośrednio przed pojawieniem się dziecka przynieść ze szpitala rzeczy malucha tak aby zwierzę mogło zapoznać się z nowym zapachem. Po przybyciu do domu pozwólmy obwąchać malca. Sytuacja podobnie wygląda z drugim pupilem. Najłatwiej będzie przebiegać adaptacja młodych.Trzeba pamiętać, aby dać zwierzęciu czas i poświęcić uwagę, której na pewno będzie potrzebował. Nie powinniśmy też zaniechać dotychczasowych rytuałów związanych z pupilem. Pozwoli mu to na szybsze odnalezienie się w nowej sytuacji.
Ostatnim czynnikiem stresowym w życiu codziennym zwierzaka są nagłe dźwięki, ruchy i inne tego typu zdarzenia. Mowa tutaj o fajerwerkach, strzałach, hukach, a także burzy i gradzie. Każdy z opiekunów zwierząt wie jak stresująca dla nich potrafi być noc sylwestrowa. O ile tą można przewidzieć i się przygotować, o tyle inne czynniki są zazwyczaj niespodziewane.
Drugim rodzajem czynników stresowych jest lękliwość genetyczna. Aby ją wypracować należy socjalizować zwierzęta od małego przyzwyczajając je do bodźców wewnętrznych i zewnętrznych. Dobre hodowle zwierząt przygotowują maluchy i pracują z nimi od urodzenia tak, aby młode były gotowe do opuszczenie gniazda. Adoptując lub przygarniając młode zwierzę z nieznanego środowiska należy liczyć się z tym, że mogą wystąpić problemy behawioralne. Czworonogi mogą się bać podniesionego głosu, nagłych ruchów, windy czy miejskiego zgiełku. Nie skreślajmy jednak takich zwierząt. Opieka nad nimi będzie wymagała więcej pracy, ale konsekwencja i determinacja doprowadzi po czasie do socjalizacji. Nie bójmy się również korzystać z porad behawiorystów. Służą radą pomagając nawet w najtrudniejszych przypadkach.
Sprawdź treserki dla psa!
Stres - jak się objawia u zwierząt?
Każde zwierzę jest inne, dlatego też reakcja na stres jest indywidualna. Na szczęście opiekunowie znają najlepiej swoje czworonogi i są w stanie szybko zaobserwować nieprawidłowości w zachowaniu. Objawami stresu może być utrata apetytu, a także energii. Ponadto chowanie się po kątach, nadmierne czynności pielęgnacyjne takie jak wylizywanie się lub drapanie do ran. W przypadku psów dyszenie, ślinienie się, a także próby ucieczki. Stres ma również wpływ na wygląd naszego pupila. Lśniąca sierść przestaje być piękna, sypie się, a często można zaobserwować łupież oraz łojotokowe zapalenie skóry. Mogą również pojawić się biegunki oraz wymioty. U kotów stres nierzadko objawia się agresją, a także często sygnalizują one, że jest coś nie tak poprzez załatwianie się poza kuwetą. Istotne jest, aby dobrze rozpoznać przyczynę stresu i jeżeli jest to możliwe szybko ją usunąć.
Zobacz również ile żyją koty!
Jak radzić sobie ze stresem u zwierząt?
Często najprostsze rozwiązania są najlepsze. Nie zapominajmy o głaskaniu i przytulaniu naszego pupila. Powoduje to wzrost oksytocyny czyli tak zwanego hormonu szczęścia. W dodatku ma to nie tylko pozytywny wpływ na zwierzaka, ale także i na nas samych. Psy często odstresowują się poprzez żucie i gryzienie. Zaproponujmy im porządny gryzak np. FarmFood kość dla psa, który zajmie go na długie godziny i pozwoli zapomnieć o nieprzyjemnościach, zwłaszcza kiedy zostaje sam w domu. Dodatkowo ważne, aby zapewnić zwierzakowi azyl w postaci legowiska, budki, klatki czy drapaka tak, aby miał on swoje miejsce, gdzie może się schować i czuje się bezpiecznie.
Zbawienne mogą okazać się długie spacery, ruch oraz zabawa. W wypadku kotów pomóc mogą również syntetyczne feromony. Są to substancje zapachowe, które koty wydzielają ze specjalnych gruczołów znajdujących się na policzkach, w okolicach podbródka, za uszami, u nasady ogona, w okolicach odbytu, a także u kotek karmiących przez sutki. Syntetyczne feromony dostępne są w formie sprayu np. Virbac, którym można spryskać legowisko lub transporter, a także dyfuzora do kontaktu oraz obroży nasączonej preparatem. Substancja powoli uwalnia się poprawiając komfort zwierzaka. Dodatkowo dostępne są preparaty ziołowe na bazie waleriany, kocimiętki lub rumianku wpływające równie pozytywnie na samopoczucie pupila. Istotne jest, że wszystkie te produkty nie dają efektu otumanienia, a jedynie wyciszają i uspokajają. Należy podkreślić, że są to jedynie środki wspomagające terapię w ciężkich przypadkach powinno się skontaktować z lekarzem weterynarii, który zdecyduje o dalszym postępowaniu.
Przeczytaj także:
Jak nauczyć psa sikać na dworzu?
Czy mleko jest zdrowe dla kota?
Iwona Wilczyńska
